Nagroda Przewroty

Centrum Nauki Kopernik ustanowiło Nagrodę, aby poznać i docenić inspirujące działania edukacyjne, realizowane w różnych zakątkach kraju. Nazwa Nagrody nawiązuje do odkrycia przez Mikołaja Kopernika heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego, co doprowadziło nie tylko do przewrotu w astronomii, ale też zapoczątkowało zmianę sposobu myślenia o świecie i miejscu, w jakim znajduje się człowiek. Nieco ponad 100 lat temu John Dewey postulował przewrót kopernikański w edukacji. Porównywał dziecko do Słońca, wokół którego powinny krążyć poczynania wychowawcze.

Do pierwszej edycji zgłoszono aż 366 inicjatyw. Kapituła wewnętrzna, złożona z pracowników Kopernika, wybrała 10. finalistów (5. w kategorii ogólnopolskiej i 5. w lokalnej). Następnie kapituła honorowa pod przewodnictwem Roberta Firmhofera, dyrektora naczelnego Centrum Nauki Kopernik, wybrała dwie zwycięskie inicjatywy.

– Liczba zgłoszeń przewyższyła nasze oczekiwania! To potwierdza, jak twórcze jest środowisko edukacyjne w Polsce – powiedział Robert Firmhofer po obradach kapituły honorowej. – Liczymy na to, że Nagroda Przewroty skłoni środowisko, które pragnie rozwoju nowoczesnych metod i form uczenia się, do podjęcia dyskusji o kształcie edukacji, do szukania odpowiedzi na pytanie, jakiego przewrotu potrzebuje dziś edukacja, by najlepiej odpowiadać na wyzwania przyszłości – dodał.

Laureaci

W kategorii ogólnopolskiej zwyciężył Instytut Dobrej Śmierci, a lokalnej – Oświatowe Centrum Nauki i Techniki w Wodzisławiu Śląskim. Jury nagrodziło dwie bardzo różniące się od siebie inicjatywy. Pierwsza z nich powstała z myślą o dorosłych i konieczności radzenia sobie z emocjami. Druga pozwala dzieciom zdobywać praktyczne umiejętności i zmienia szkołę.

Nagrodę specjalną otrzymał Janusz Laska – pomysłodawca i inicjator programu Klub Młodego Odkrywcy. Na początku projekt realizowany był przez Kłodzkie Towarzystwo Oświatowe w ramach programu „Równać Szanse” Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności i Polskiej Fundacji Dzieci i Młodzieży. Potem rolę opiekuna programu przyjęło Centrum Nauki Kopernik. Dziś w Polsce działa około 1000 klubów, a ich międzynarodowa sieć obejmuje Gruzję, Armenię, Ukrainę, Rumunię i Etiopię.

– Ta nagroda to docenienie tego, co zrobiłem dawno temu. 26 lat temu powstał pierwszy klub,
a potem przekazałem ten projekt Centrum Nauki Kopernik. Dzięki temu inicjatywa Klubów Młodego Odkrywcy ciągle żyje i okazuje się atrakcyjna dla tylu młodych ludzi – powiedział Janusz Laska podczas gali. Laudację wygłosiła doktora Zuzanna Michalska – koordynatorka programu Klub Młodego Odkrywcy w Centrum Nauki Kopernik

Statuetka

Statuetka, którą otrzymali laureaci, podkreśla stojącą za nagrodą ideę. Ma też bardzo… przewrotny charakter. Aby zaprezentować ją w pełnej krasie, trzeba się natrudzić. Podobnie jest z innowacjami. Ich twórcom rzadko kiedy udaje się od razu osiągnąć cel. Muszą wykazać się uporem i niezłomnością, pokonać wiele przeszkód, podjąć niezliczone próby, by osiągnąć cel. Na pierwszy rzut oka statuetki nie można ustawić tak, by zachowywała się stabilnie. Kiedy w końcu – po kilku eksperymentach – to się udaje, efekt jest zachwycający.

Więcej informacji o laureatach, finalistach i Nagrodzie Przewroty można znaleźć na stronie internetowej: https://www.kopernik.org.pl/nagroda-przewroty

Zachęcamy też do lektury wywiadu z Januszem Laską: Janusz Laska: Nauczyciele boją się eksperymentować. Postęp w świecie jest ogromny, w edukacji – najmniejszy (wyborcza.pl)