Krem z filtrem
Autor:
Katarzyna Kołacz
Słowa kluczowe:
filr UV,fluorescencja,promieniowanie,UV
Cel doświadczenia:
W opisach kosmetyków (kremów, pomadek) znajduje się informacja, czy dany produkt zawiera filtr UV. Celem doświadczenia jest sprawdzenie, czy w danym kremie lub innym kosmetyku znajduje się właśnie taki filtr.
Spis materiałów:
- źródło światła nadfioletowego np. latarka UV, tester do sprawdzania banknotów, lampa UV do utwardzania lakierów do paznokci
- krem z zadeklarowanym na opakowaniu filtrem UV (może to być krem do opalania)
- krem bez zadeklarowanego na opakowaniu filtra UV (zamiast kremu można użyć pomadek do ust)
- elementy dekoracyjne świecące w ciemności np. gwiazdki, naklejki na ścianę
- szpatułki do nakładania kosmetyków lub czyste patyczki po lodach
- biała kartka
- pisaki z tuszem świecącym pod wpływem promieniowania UV
Etapy realizacji:
!!!UWAGA!!! Nie świeć światłem nadfioletowym w oczy (swoje ani innych)!
Eksperyment 1
- Pod włączoną lampę światła nadfioletowego połóż np. 3 świecące elementy dekoracyjne.
- Następnie na powierzchnię jednego z nich za pomocą szpatułki nałóż krem z filtrem.
- Na kolejny element nałóż warstwę kremu bez filtru.
Eksperyment 2
- Na białej kartce namaluj flamastrami wzory.
- Wstaw pod lampę narysowany rysunek.
Pytania do doświadczenia:
Pytania do doświadczenia
- Czy działanie filtru UV w kremie zmienia się w kontakcie wodą słodką a może woda słoną?
- Jak długo taki filtr jest skuteczny?
- Czy działanie kremu zależy od grubości jego warstwy?
- Czy znasz inne substancje odbijające nadfiolet?
Opis zjawiska:
Interpretacje wyników:
Światło nadfioletowe (UV) wywołuje zjawisko fluorescencji oświetlanych nim niektórych substancji. Widziane, jako charakterystyczne świecenie m.in. w zakresie światła widzialnego. Jeśli na swojej drodze światło nadfioletowe napotka filtr wówczas jest pochłaniane i dalej już nie przechodzi.
Ciekawostki:
- Na dokumentach (prawo jazdy, dowód osobisty, karty płatnicze) znajdują się różne wzory, które można zobaczyć tylko w nadfiolecie.
- Na płatkach kwiatów znajdują się wzory widoczne tylko w nadfiolecie. Dostrzegają je pszczoły, co pozwala mi to znaleźć drogę do nektaru.
- Niektóre ciemne owoce (np. czarne jagody, jeżyny) mające nawoskowane skórki odbijają nadfiolet, dzięki czemu są widoczne nawet w ciemności dla zwierząt, które widzą w świetle UV (np. droździki, myszy).
- W skład kremów do opalania wchodzą związki nieorganiczne i organiczne. Do pierwszych z nich należą tlenki cynku i tytanu, które odbijają padające na nie światło. Związki organiczne, takie jak 2-hydroksy-4-metoksybenzofenon czy metoksycynamonian oktylu, pochłaniają promieniowanie UV, zamieniając je w ciepło. Ulegają one degradacji pod wpływem światła i dlatego należy smarować się kremem przynajmniej raz na dwie godziny.