Projekty Badacze KMO
Wielkie żarcie
Badacze KMO 2022-23 – Mazowsze
Czy słyszycie? Mimo nadstawiania uszu i wytężonej uwagi nie rozpoznajecie odgłosów chrupania, mlaskania, gryzienia? A przecież wokół nas ma miejsce olbrzymia uczta, trwa nieustanne WIELKIE ŻARCIE! Nie słychać, nie widać, a cały czas ubywa nam fragmentów otoczenia. Co jest pożerane? Wszystko – i stalowe mosty, i plastikowe butelki, i betonowe nawierzchnie lotnisk. A kto to wszystko pochłania w procesie nieustającej konsumpcji? Wielkim żarłokiem jest potrzebny nam do życia tlen, pomaga mu w żarciu woda i ułatwiają to pochłanianie „przyprawy” – rozpuszczane w wodzie sole. Czy są jakieś ustalone pory tych posiłków? Niestety nie. Żarcie trwa cały czas, niezależnie od pory dnia i nocy. Inne „menu” jest w ciepłym i wilgotnym klimacie, inne na słonecznej pustyni, inne w zakamarkach miast lub skalnych urwiskach.
Korozja, bo o niej mowa, to nie tylko utajone, bezgłośne zjawisko fizyko-chemiczne. To bezzwrotna strata zabierająca nam istotną część dzieł naszych rąk i maszyn. Przybliżone szacunki dla Polski mówią o 6-10% PKB, czyli kwocie około 60 mld $ rocznie – to ponad dwa razy tyle, ile wynosi budżet na naukę.
Walka z korozją to nieustanna bitwa, w której ciągle pojawiają się zarówno nowe metody obrony, jak i nowe zagrożenia. Jakie? Tu jest właśnie pole do działania dla badaczy – rozpoznać, zbadać i zabezpieczyć. Do dzieła!
fot. Adam Zahler
O projekcie
Rozpoczynamy kolejną edycję Badaczy KMO. 20 Klubów Młodego Odkrywcy zaplanuje i przeprowadzi projekty badawcze, dzięki którym lepiej pozna zjawisko korozji oraz jaki wpływ mają czynniki zewnętrzne na wytrzymałość materiałów. Wyniki projektów kluby zaprezentują na spotkaniu w Centrum Nauki Kopernik. Wzorem poprzednich edycji w ramach działań projektowych stworzymy opiekunom przestrzeń do współpracy i wymiany doświadczeń oraz zapewnimy materiały do realizacji projektów i wsparcie merytoryczne.
Harmonogram projektu
- 3 grudnia warsztaty dla opiekunów zainteresowanych udziałem w projekcie zrealizowane
- 3 – ok. 20 grudnia termin nadsyłania zgłoszeń do projektu
- 19 grudnia godz. 18 spotkanie online dla opiekunów, którzy nie uczestniczyli w warsztatach 3.12
- II połowa grudnia – koniec marca planowanie i realizacja projektów badawczych w klubach. Podczas planowania i realizacji projektów odbędą się 2 spotkania online dla opiekunów (23 stycznia i 6 marca).
- 24 kwietnia mini konferencja dla klubów – prezentacje wyników projektów w Centrum Nauki Kopernik
Adresaci projektu
Zapraszamy kluby, do których należą uczniowie szkół podstawowych, działające w województwie mazowieckim.
Szczególnie zachęcamy do udziału kluby:
– prowadzone przez opiekunów z niewielkim doświadczeniem w realizacji projektów badawczych z uczniami/klubowiczami,
– działające poza Warszawą,
– angażujące w działania uczniów/uczennice z Ukrainy.
Zespół projektu
- Adam Zahler, Centrum Nauki Kopernik
Z Centrum Nauki Kopernik współpracuje od 11 lat – jako animator, prowadzący zajęcia w laboratorium chemicznym i fizycznym. Aktywnie współtworzy zestawy edukacyjne i scenariusze zajęć w ramach wielu projektów – ostatnio Modułowych Pracowni Przyrodniczych. Wykorzystuje swoje inżynierskie doświadczenie zdobyte przy konstrukcjach przemysłowych układów filtracyjnych i instalacji odpylających. Jako absolwent Zakładu Technologii Ciała Stałego Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej proponuje i ocenia doświadczenia, zwłaszcza te dotyczące fizyki i chemii leżące na pograniczu dydaktyki i praktycznych zastosowań. Chętnie prowadzi zajęcia warsztatowe dzieląc się interdyscyplinarną wiedzą.
- Sylwia Jędra, Centrum Nauki Kopernik
Członkini zespołu KMO, w którym odpowiada za koordynację programu KMO w woj. mazowieckim i komunikację z opiekunami z regionu. Przez wiele lat zaangażowana w edukację pozaformalną młodzieży i projekty wolontariatu międzynarodowego, w tym projekty realizowane w szkołach i przedszkolach. Z wykształcenia chemiczka.
Badacze KMO. Wielkie zarcie – lista klubów uczestniczących w projekcie
Podsumowanie projektu Badacze KMO. Wielkie żarcie – 24 kwietnia 2023 r. w Centrum Nauki Kopernik
Regulamin wydarzenia – podsumowanie projektu Badacze KMO.Wielkie żarcie
Zał. 1 Zgoda na wykorzystanie wizerunku (klubowicze)
Zał. 2 Wniosek o zwrot kosztów podróży
Zał. 2 Wniosek o zwrot kosztów podróży
Sylwia Jędra, Adam Zahler
Co wisi w powietrzu? Badamy zanieczyszczenia pyłowe.
Badacze KMO 2022 – Śląsk i Mazowsze
Jak wpływa wietrzenie klasy w przy dużym zanieczyszczeniu powietrza na dworze na jakość powietrza w naszym pomieszczeniu? Czy firana w oknie ma w tej sytuacji znaczenie? Czy ruch aut opiekunów odwożących uczniów pogarsza jakość powietrza w otoczeniu naszej szkoły? Jak interpretować informacje o zanieczyszczeniach z popularnych serwisów tematycznych?
Jeśli zadajecie sobie podobne pytania w klubie, interesujecie się zagadnieniami zanieczyszczeń powietrza lub chcielibyście je w działania klubu wprowadzić, zapraszamy do projektu edukacyjnego „Co wisi w powietrzu? Badamy zanieczyszczenia pyłowe.” z cyklu Badacze KMO. Będziecie mieli okazję do zgłębienia tej tematyki z klubem przy wykorzystaniu zestawu edukacyjnego MPP moduł „Jakość powietrza”, przeprowadzenia badania jakości powietrza w swojej okolicy, jak i współpracy z innymi klubami z regionów mazowieckiego i śląskiego.
Co nas czeka w projekcie?
- Warsztaty dla opiekunów klubów online 28 stycznia, godz. 15 – 18
– wprowadzenie do projektu,
– zapoznanie z zestawem MPP „Jakość powietrza. Badanie zanieczyszczeń pyłowych.”
- Eksperymentowanie z zestawem w klubach luty – marzec
– poznawanie zagadnień związanych z zanieczyszczeniami pyłowymi np. dotyczącymi źródeł zanieczyszczeń czy czynników wpływających na zanieczyszczenie powietrza,
– praktyka w prowadzeniu pomiarów za pomocą czujnika pyłów opartego na mikrokontrolerze microbit.
Na tym etapie odbędą się 2 spotkania online dla opiekunów: 1 i 22 marca, godziny popołudniowe
- Badanie jakości powietrza w najbliższej okolicy kwiecień – maj
– przygotowanie projektów badawczych w zespołach 2-3 klubów przy wsparciu eksperta,
– realizacja projektów badawczych w klubach we współpracy w ramach zespołu przy wsparciu eksperta.
Na tym etapie odbędą się spotkania online klubów z ekspertem (terminy będą umówione z klubami w czasie projektu), ekspert będzie udzielał również konsultacji e-mailowych. Opiekunowie klubów spotkają się online 4 maja.
- Prezentacja i dyskusja wyników badań na forum międzyklubowym II połowa maja, terminy będą umówione z klubami w toku projektu
– wystąpienia klubów na spotkaniu online.
- Podsumowanie projektu z opiekunami klubów 7 czerwca
Planowane terminy spotkań mogą ulec nieznacznym zmianom.
Każdy klub otrzyma 2 zestawy MPP moduł „Jakość powietrza. Badanie zanieczyszczeń pyłowych”.
Podczas projektu Centrum Nauki Kopernik przeprowadzi badanie rozwoju kompetencji klubowiczów i opiekunów poprzez udział w Projekcie i wykorzystanie zestawu edukacyjnego.
Eksperci wspierający kluby podczas projektu
Adam Zahler, Centrum Nauki Kopernik
Z Centrum Nauki Kopernik współpracuje od 11 lat – jako animator, prowadzący zajęcia w laboratorium chemicznym i fizycznym. Aktywnie współtworzy zestawy edukacyjne i scenariusze zajęć w ramach wielu projektów – ostatnio Modułowych Pracowni Przyrodniczych. Wykorzystuje swoje inżynierskie doświadczenie zdobyte przy konstrukcjach przemysłowych układów filtracyjnych i instalacji odpylających. Jako absolwent Zakładu Technologii Ciała Stałego Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej proponuje i ocenia doświadczenia, zwłaszcza te dotyczące fizyki i chemii leżące na pograniczu dydaktyki i praktycznych zastosowań. Chętnie prowadzi zajęcia warsztatowe dzieląc się interdyscyplinarną wiedzą.
Dr Zenon Kukuła, Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego
Absolwent Uniwersytetu Śląskiego na Wydziale Matematyki Fizyki i Chemii. Od 1997 roku pracownik Instytutu Fizyki jako wykładowca w dziedzinie fizyki, elektroniki i informatyki. Adiunkt i kierownik pracowni dydaktycznych fizyki i elektroniki na wydziale Nauk Ścisłych i Technicznych. Członek Rady Dydaktycznej na wydziale do spraw kierunków fizycznych. Długoletni członek Polskiego Towarzystwa Fizycznego a obecnie pełniący funkcję sekretarza oddziału katowickiego PTF. Pasjonat elektroniki i fizyki. Lubi automatykę i mikrokontrolery w szerokich zastosowaniach.
Adresaci projektu
Zapraszamy kluby, do których należą uczniowie klas 6-8 szkół podstawowych oraz 1-2 szkół ponadpodstawowych, działające w województwie mazowieckim i śląskim.
Pierwszeństwo udziału będą miały kluby:
– działające w mniejszych miejscowościach,
– obejmujące działaniem dzieci i młodzież zagrożone wykluczeniem społecznym,
– prowadzone przez Opiekunów z niewielkim doświadczeniem w realizacji projektów edukacyjnych obejmujących działania wykorzystujące metodę badawczą.
W projekcie weźmie udział 18 klubów.
Wyniki naboru (25.01.2022)
Badacze KMO 2022 – lista klubow przyjętych do projektu
Regulamin projektu
Organizatorzy i instytucje wspierające
Projekt jest organizowany przez Centrum Nauki Kopernik we współpracy z partnerem regionalnym – Uniwersytetem Śląskim (Wydziałem Nauk Ścisłych i Technicznych).
Osoby do kontaktu:
Centrum Nauki Kopernik Sylwia Jędra sylwia.jedra@kopernik.org.pl
Uniwersytet Śląski – Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych Aneta Szczygielska – Łaciak aneta.szczygielska@us.edu.pl
Realizację projektu wspiera Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności – partner strategiczny programu KMO i Fundacja Banku Ochrony Środowiska – fundator zestawów dla klubów.
Oko w oko z rozwielitką
Badacze KMO 2021 – Mazowsze
Publikacja
Oko w oko z rozwielitką, czyli jak zrealizować projekt badawczy w KMO
„Oko w oko z rozwielitką” to nie tylko temat zrealizowany w ramach działania Badacze KMO 2021, ale także przykład projektu badawczego do przeprowadzenia w klubach. W publikacji zamieściliśmy podstawowe informacje o projekcie, opis krok po kroku zgodnie z cyklem metody badawczej oraz zbiór praktyk wypracowanych przez kluby dotyczących m.in. pracy zespołowej w edukacji zdalnej czy roli Opiekuna w projekcie.*
Opis projektu
W I połowie 2021 r. dwanaście Klubów Młodego Odkrywcy z Mazowsza zrealizowało projekt „Oko w oko z rozwielitką”. Projekt był okazją do doświadczenia przez klubowiczów i klubowiczki elementów pracy badacza, a dla Opiekunów KMO do lepszego poznania edukacyjnych projektów badawczych.
Rozwielitki to małe, widoczne gołym okiem skorupiaki o niemalże przezroczystych pancerzach. W naturze żyją w stawach czy kałużach, żywią się glonami i zawiesiną organiczną odfiltrowywanymi z wody. Stanowią interesujący obiekt badawczy, który można z powodzeniem hodować w warunkach domowych.
Badanie żywotności, rozmnażania czy zachowania rozwielitek było ciekawym i wciągającym działaniem dla klubowiczów. Codzienny kontakt z tymi stworzeniami pozwolił zaobserwować i docenić różnorodność organizmów żywych, nawet tak niepozornych jak rozwielitki.
W trakcie projektu klubowicze przeszli przez kolejne etapy metody badawczej: prowadzili obserwacje, zadawali pytania, stawiali hipotezy, projektowali i prowadzili doświadczenia, zbierali i analizowali dane, mieli okazję do prezentowania i omawiania wyników z rówieśnikami. Dzięki temu rozwinęli kompetencje badawcze i społeczne.
Projekt był również propozycją na działanie KMO w edukacji zdalnej lub hybrydowej. Zachęcał klubowiczów do wykonywania różnorodnych zadań praktycznych, ale także komunikacji i współdziałania z kolegami i koleżankami.
Szczegóły projektu
W ramach projektu 12 klubów przeprowadziło projekt badawczy „Oko w oko z rozwielitką”, przygotowany przez zespół KMO z uwzględnieniem warunków edukacji zdalnej. Opiekunowie byli wspierani przez eksperta poprzez spotkania grupowe oraz konsultacje indywidualne.
Projekt był realizowany w okresie luty – czerwiec 2021 r.
Ramowy harmonogram projektu
- Luty / marzec
19 lutego, g. 17 – 18.30 – 1. spotkanie dla Opiekunów uczestniczących w projekcie
Zapoznanie Klubów z projektem, przekazanie materiałów przez CNK
Zbieranie informacji, sformułowanie pytań badawczych i hipotezy w Klubach
- Marzec / kwiecień
Projektowanie i rozpoczęcie badań w Klubach
- Kwiecień / maj
Realizacja badań i obserwacje prowadzone przez Kluby
- Maj / czerwiec
Analiza wyników i sformułowanie wniosków przez Kluby, ich prezentacja i dyskusja na spotkaniu finałowym
Ewaluacja Projektu z Opiekunami
Do udziału w projekcie zaprosiliśmy Kluby:
- których członkami są uczniowie klas 4-8 szkół podstawowych,
- działające w województwie mazowieckim, ze szczególnym uwzględnieniem Klubów zlokalizowanych poza Warszawą,
- prowadzące działania w roku szkolnym 2020-2021,
- prowadzone przez opiekunów mających niewielkie lub średnie doświadczenie w realizacji projektów badawczych.
Materiały do realizacji projektu
Kluby uczestniczące w projekcie otrzymały materiały do jego realizacji o wartości do 600 zł.
Wsparcie eksperta
Na każdym etapie projektu kluby otrzymały wsparcie eksperta dotyczące elementów metody badawczej. Wsparcie eksperta objęło:
– spotkania grupowe dla Opiekunów KMO odbywające się raz w miesiącu.
– konsultacje indywidualne dla Opiekunów i klubów według potrzeb.
Wszystkie działania wspierające odbyły się w formie online.
Dokumenty dotyczące projektu
Projekt został zorganizowany przez Centrum Nauki Kopernik jako koordynatora regionalnego klubów z woj. mazowieckiego i był współfinansowany przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności. Partnerem projektu Badacze KMO 2021 była firma Delta Optical.
