Statek w butelce

Cel doświadczenia:

Jest to jedno z klasycznych doświadczeń wykonywanych w szkole, jednak często ma błędne wyjaśnienie – „Spalany jest tlen i woda jest zasysana i zajmuje jego miejsce.” Ale przecież tlen nie spalany jest do próżni… Czy woda zawsze zajmie proporcjonalnie taką samą objętość w naczyniu? Dlaczego tak naprawdę woda wpływa do odwróconego naczynia?

Dziedzina:

Chemia, Fizyka

Etap edukacyjny:

Klasy IV-VIII szkoły podstawowej, Szkoła ponadpodstawowa

Słowa kluczowe:

ciśnienie podciśnienie powietrze

Data publikacji:

2018-09-10

Autor:

CNK

Problem do rozwiązania

Jest to jedno z klasycznych doświadczeń wykonywanych w szkole, jednak często ma błędne wyjaśnienie – „Spalany jest tlen i woda jest zasysana i zajmuje jego miejsce.” Ale przecież tlen nie spalany jest do próżni… Czy woda zawsze zajmie proporcjonalnie taką samą objętość w naczyniu? Dlaczego tak naprawdę woda wpływa do odwróconego naczynia?

Spis materiałów

wysokie szklane naczynie
naczynie o płaskim dnie
świeczka (taka, aby zmieściła się w wysokim szklanym naczyniu)
wykałaczki
woda
zapałki
ewentualnie plastikowa zakrętka od butelki

Etapy przeprowadzania doświadczenia

Nalej do płaskiego naczynia około 0,5 litra wody.
Na wodzie umieść świeczkę, tak aby pływała. Możesz ją również przymocować na zakrętce za pomocą roztopionego wosku. Właśnie zrobiłeś swój statek.
Zapal świeczkę i przykryj ją naczyniem.

Zrób to inaczej

Spróbuj to samo doświadczenie wykonać z różną liczbą wykałaczek wbitych w świeczkę i podpalonych zamiast knota.
Poeksperymentuj z wielkością płomienia, naczynia, którym przykrywasz świeczkę. Czy efekt jest zawsze taki sam?
Możesz też przeprowadzić podobny eksperyment w większej skali, np. przy użyciu wazonu i znicza.

Pytania do doświadczenia

Co się stało ze świeczką? Co stało się wewnątrz naczynia, którym przykryłeś świeczkę?
Przyjrzyj się dokładnie ścianom naczynia, co widzisz? Na czym polega reakcja spalania? Co jest jej efektem?
Co się dzieje z temperaturą i ciśnieniem powietrza w naczyniu podczas eksperymentu?

Powiązane doświadczenia

22.02.2019

Od piszczałki do tuby

Problem do rozwiązania Jak ze słomek i papieru stworzyć instrumenty dla całej orkiestry? Sprawdź, jak zagrasz na własnoręcznie zrobionej piszczałce lub tubie! Spis materiałów Na jedną grupę: plastikowe słomki do napojów nożyczki papierowa taśma klejąca elastyczne kartony i/lub kartki różnej wielkości Etapy przeprowadzania doświadczenia Słomkę do napojów obetnij z jednej...

19.09.2018

Igielny kompas

Problem do rozwiązania Jak to się dzieje, że kompas wskazuje północ? Jak za pomocą magnesu i igły wyznaczyć kierunki świata? Spis materiałów głębokie naczynie (nie może być stalowe) płaski liść lub korek od wina igła lub agrafka lub szpilka woda magnes neodymowy Etapy przeprowadzania doświadczenia Nalej wodę do naczynia. Na...

11.09.2018

Kapuściana koszulka

Problem do rozwiązania Co to są wskaźniki chemiczne? Co mogą wskazywać? Czy można je znaleźć tylko w laboratorium? Sprawdź! Spis materiałów przezroczysta, gładka folia, np. koszulka na dokumenty biała kartka papieru sok z czerwonej kapusty odczynniki, np. sól, soda oczyszczona, kwasek cytrynowy, zasada, np. NaOH (w postaci np. środka do...