Przyssany jak 艣limak
Cel do艣wiadczenia:
艢limaki zamieszkuj膮 obszary wodne przemieszczaj膮 si臋 dzi臋ki ruchom p艂etwy. Natomiast l膮dowe poruszaj膮 si臋 dzi臋ki faluj膮cym skurczom podeszwy. P艂ynno艣膰 ich ruchu zapewnia 艣luz produkowany przez odpowiednie gruczo艂y. Zasymulowanie ruchu 艣limaka pozwoli pozna膰 tajniki jego poruszania si臋.

Etap edukacyjny:
S艂owa kluczowe:
Data publikacji:
Autor:
Katarzyna Ko艂acz
Problem do rozwi膮zania
艢limaki zamieszkuj膮 obszary wodne przemieszczaj膮 si臋 dzi臋ki ruchom p艂etwy. Natomiast l膮dowe poruszaj膮 si臋 dzi臋ki faluj膮cym skurczom podeszwy. P艂ynno艣膰 ich ruchu zapewnia 艣luz produkowany przez odpowiednie gruczo艂y. Zasymulowanie ruchu 艣limaka pozwoli pozna膰 tajniki jego poruszania si臋.
Spis materia艂贸w
- 3-5 przyssawek r贸偶nych typ贸w do wieszania r臋cznik贸w (mo偶e by膰 ich wi臋cej)
- s艂oik lub inne szklane g艂adkie naczynie
- kora drewna lub inny chropowaty materia艂
- naczynie z piaskiem (lub / i mia艂kim 偶wirkiem, lub / i malutkimi koralikami)
- nowa plastikowa torebka 艣niadaniowa
- p艂aska tacka, deska
- kilka kropel oleju
- kilka kropel miodu
- kilka kropel wody
- kilka kropel soku
Etapy przeprowadzania do艣wiadczenia
- Sprawd藕 czy r贸偶ne przygotowane przyssawki mo偶na przymocowa膰 do kory drewna, piasku, ma艂ych koralik贸w, 偶wirku.
- Powt贸rz eksperyment dla naci膮gni臋tej torebki foliowej.
- Nast臋pnie przymocuj przyssawki do s艂oika.
- Na plastikowej tacce umie艣膰 po kilka kropli wody, oleju, miodu, soku;
- Jedn膮 z przyssawek umie艣膰 w miejscu gdzie nic nie jest naniesione i sprawd藕 czy mo偶na ni膮 porusza膰.
- Kolejn膮 przyssawk臋 w miejscu, gdzie jest woda i r贸wnie偶 spr贸buj j膮 przesuwa膰.
- Nast臋pn膮 przymocuj na powierzchni oleju i poruszaj ni膮 bez odrywania od tacki.
- Tak samo zr贸b z miodem i sokiem.
- Powtarzaj do艣wiadczenie dla r贸偶nych typ贸w przyssawek.
Pytania do do艣wiadczenia
- Po jakim pod艂o偶u 艣limaki mog膮 艂atwo si臋 przemieszczaj膮?
- Do jakiego nie mog膮 si臋 przymocowa膰?
- Czy przyssawka z usuni臋tym spod niej powietrzem mo偶na porusza膰?
- Czy na 艣liskim pod艂o偶u daje si臋 przesun膮膰 przyssawk臋?
- Kt贸re substancje blokuj膮 ruch przyssawek?
Interpretacje wynik贸w
Doci艣ni臋cie przyssawki do pod艂o偶a powoduje, 偶e spod niej usuwane jest ca艂e powietrze. Poniewa偶 powietrze nie mo偶e dosta膰 si臋 powrotem pod przyssawk臋 przylega ona p艂asko do powierzchni. Spowodowane jest to r贸偶nic膮 mi臋dzy ci艣nieniem atmosferycznym nad przyssawk膮 a ci艣nieniem pod ni膮. Do 艣liskiego, chropowatego pod艂o偶a nie da si臋 przymocowa膰 przyssawki.
Ciekawostki
- 艢limaki potrafi膮 pokona膰 nawet 50 m w ci膮gu godziny.
- Symbolem aptek w staro偶ytnej Grecji by艂 艣limak. Hipokrates odkry艂, 偶e 艣luz 艣limaka mo偶na skutecznie stosowa膰 do piel臋gnacji sk贸ry jak i jej leczenia. Wsp贸艂cze艣nie jest ona sk艂adnikiem kosmetyk贸w i ma艣ci. 艢luz zawiera witaminy, antybiotyki i alantoin臋 (jest to organiczna pochodna mocznika; u艂atwia gojenie si臋 ran, dzia艂a przeciwzapalnie i 艣ci膮gaj膮co oraz przyspiesza regeneracj臋 sk贸ry, dlatego jest stosowana jako substancja czynna w ma艣ciach przeciwtr膮dzikowych).
- 艢luz mi臋czak贸w chroni je przed urazami mechanicznymi i u艂atwia przesuwanie po pod艂o偶u.