Czy Ziemia nosi p艂aszcz?
Cel do艣wiadczenia:
Co wsp贸lnego ma lepko艣膰 p艂yn贸w z p艂aszczem Ziemi? Dzi臋ki temu do艣wiadczeniu dowiesz si臋 wi臋cej nie tylko o lepko艣ci p艂yn贸w, ale r贸wnie偶 o budowie Ziemi.

Problem do rozwi膮zania
Co wsp贸lnego ma lepko艣膰 p艂yn贸w z p艂aszczem Ziemi? 聽Dzi臋ki temu do艣wiadczeniu dowiesz si臋 wi臋cej nie tylko o lepko艣ci p艂yn贸w, ale r贸wnie偶 o budowie Ziemi.
Spis materia艂贸w
- kilka s艂oik贸w 0,5 litrowych
- korki od wina/ zakr臋tka od butelki/ kapsel (sprawd藕 r贸偶ne przedmioty)
- woda
- p艂ynny mi贸d
- syrop klonowy
- syrop malinowy
- sok pomara艅czowy
- stoper
- cerata/zabezpieczenie sto艂u
Etapy przeprowadzania do艣wiadczenia
- Do ka偶dego ze s艂oik贸w wlej inn膮 ciecz.
- W艂贸偶 korki na dno do dw贸ch wybranych s艂oik贸w, pu艣膰 je i obserwuj, co si臋 z nimi dzieje.
- Nast臋pnie kolejno do pozosta艂ych s艂oik贸w wk艂adaj korki/inne przedmioty i spisz obserwacje.
- Wylej na zabezpieczony st贸艂/blat najpierw wod臋, p贸藕niej syrop, mi贸d. Zaznacz miejsce rozlania i zmierz czas rozprzestrzeniania si臋 p艂ynu. Por贸wnaj wyniki.
Pytania do do艣wiadczenia
- Co sprawia, 偶e przedmioty wynurzaj膮 si臋 z r贸偶n膮 szybko艣ci膮?
- Z jak膮 pr臋dko艣ci膮 poruszaj膮 si臋 p艂yty tektoniczne?
Interpretacje wynik贸w
Woda ma ma艂膮 lepko艣膰 (co wp艂ywa na to, 偶e szybko si臋 rozlewa), syrop wysok膮. Ciecz wywiera ci艣nienie na przedmiot, gdy puszczamy korek wynurza si臋 on pod wp艂ywem dzia艂ania si艂y wyporu.
Ciekawostki
Zewn臋trzna stopiona cz臋艣膰 p艂aszcza Ziemi przypomina lepki mi贸d, po niej p艂ywaj膮 kontynenty. Skorupa ziemska naciska na p艂aszcz. Tam, gdzie znajduj膮 si臋 g贸ry i l膮dy, na p艂aszcz Ziemi naciska ogromny ci臋偶ar. Skorupa ziemska sk艂ada si臋 z olbrzymich p艂yt tektonicznych, kt贸re poruszaj膮 si臋 po lepkim wn臋trzu Ziemi.