Igielny kompas

Cel doświadczenia:

Jak to się dzieje, że kompas wskazuje północ? Jak za pomocą magnesu i igły wyznaczyć kierunki świata?

Dziedzina:

Fizyka, Geografia

Etap edukacyjny:

Klasy I-III szkoły podstawowej, Klasy IV-VIII szkoły podstawowej, Szkoła ponadpodstawowa

Słowa kluczowe:

igła magnetyczna kierunki geograficzne kompas magnetyczny

Data publikacji:

2018-09-19

Autor:

CNK

Problem do rozwiązania

Jak to się dzieje, że kompas wskazuje północ? Jak za pomocą magnesu i igły wyznaczyć kierunki świata?

Spis materiałów

głębokie naczynie (nie może być stalowe)
płaski liść lub korek od wina
igła lub agrafka lub szpilka
woda
magnes neodymowy

Etapy przeprowadzania doświadczenia

Nalej wodę do naczynia.
Na wodzie umieść liść, tak aby poruszał się na środku naczynia.
Przyłóż magnes do igły i przesuwaj go kilkanaście razy w stronę ostrej końcówki. Nie zmieniaj przy tym położenia igły ani magnesu. Następnie połóż igłę na liściu lub wbij ją poziomo w korek.
Poczekaj chwilę i zaobserwuj kierunek ustawienia się igły.

Zrób to inaczej

Spróbuj to samo doświadczenie wykonać bez użycia magnesu. Połóż nienamagnesowaną igłę na listku, co się stanie? Czy efekt jest taki sam?

Pytania do doświadczenia

Co działo się z igłą?
Jaki kierunek wyznaczyła igła? Czy potrafisz wyznaczyć kierunek na podstawie obserwacji ruchu Słońca?
Jak działa igła magnetyczna?
Dlaczego doświadczenie wykonujesz w misce z wodą? Czy tak samo zadziałałoby na stole? A na jeziorze?
Co to jest magnes neodymowy? Czym różni się od zwykłego magnesu?

Powiązane doświadczenia

10.08.2018

Gdzie ten środek ciężkości?

Problem do rozwiązania Mówiąc o środku ciężkości najczęściej (czyli w naszym ziemskim doświadczeniu – w jednorodnym polu grawitacyjnym) myślimy o środku masy. Położenie środka ciężkości można określić zarówno dla pojedynczego elementu jak i ich zbioru. Zachwianie równowagi spowodowane jest przesunięciem środka ciężkości. W doświadczeniu będzie można przesuwać środek ciężkości. Spis...

02.08.2018

Kolorowy kawior molekularny

Problem do rozwiązania Czy kawior może być kolorowy? W jaki sposób przygotować owocowy lub warzywny kawior? Dlaczego przy produkcji kawioru molekularnego wykorzystuje się agar? Eksperyment ma na celu zapoznać uczestnika z procesem żelowania wykorzystywanym w kuchni molekularnej, biotechnologii oraz chemii. Spis materiałów agar-agar (można go kupić w sklepie ze zdrową...

27.01.2020

W poszukiwaniu Słońca – gra terenowa

Problem do rozwiązania Uczestnicy gry poszerzą swoją wiedzę na temat Słońca. Spróbują ustalić, dlaczego jest takie ważne dla życia na Ziemi. Sprawdzą, czy jest pożyteczne czy groźne? Zbudują kompas, który pozwoli im określić kierunki świata. Wskazówki dla opiekuna Podczas doświadczenia można realizować elementy Podstawy Programowej wychowania przedszkolnego: Obszar II,...